Stały rozwój internetu i usług z nim związanych sprawił, że przyzwyczailiśmy się już do tego, że strona internetowa to niemal obowiązek każdego przedsiębiorcy, czy też osoby która chce wypromować siebie. W ostatnich latach rozwój ten mocno przyspieszył, co spowodowało że zwiększyło się też zapotrzebowanie na szybkie i przede wszystkim ekonomiczne rozwiązania webowe. Tutaj idealnie wpasowały się darmowe CMS'y - takie jak Wordpress, Joomla czy Drupal.

Często projekt z założenia potrzebuje czegoś więcej niż obsługi treści - tutaj prym wiedzie tytułowy Wordpress, wokół którego powstała ogromna społeczność programistów tworzących różnego rodzaju rozszerzenia. To daje możliwość uruchomienia bardziej rozbudowanego projektu bazując na całkowicie darmowych lub bardzo tanich rozwiązaniach . Ma to oczywiście także swoje wady i dlatego postaram się opowiedzieć w tym artykule jakie są plusy i minusy korzystania z Wordpressa, a jakie rozwiązań autorskich. Podstawowe pytanie, na które postaram się odpowiedzieć to - którego z tych narzędzi użyć najlepiej i w jakich sytuacjach? Jeżeli stoisz właśnie przed takim wyborem i zastanawiasz się co będzie najlepsze to ten artykuł jest dla Ciebie. Moje doświadczenie w tej tematyce jest dosyć rozległe i powinno pomóc Ci podjąć właściwą decyzję.

Zacznijmy może od samego Wordpressa i suchuch faktów. Jest to system, który powstał w 2003 roku i początkowo był prostym CMS'em do obsługi blogów. Od samego początku Wordpress był rozwiązaniem darmowym, tworzonym przez grupę pasjonatów. Stopiowo jednak projekt zaczął się rozrastać, aż do dzisiaj gdzie zupełnie nie przypomina swojej pierwotnej postaci. Głównie dzięki ogromnej społeczności, która wytworzyła duże ilości tzw. wtyczek roszerzających funkcjonalność tego rozwiązania. Wygląda więc na to, że Wordpress stał się niemal kombajnem do uruchamiania, rozbudowy i obsługi stron. Może to budzić złe skojarzenia, ale prawda oczywiście leży gdzieś po środku, bo Wordpress ma wiele plusów. Postaram się teraz omówić skrótowo zalety i wady tego systemu.

Wordpress - plusy:

Przede wszystkim tak jak już wcześniej wspominałem posiada on ogromną społeczność, która tworzy rozszerzenia. Dzięki temu niewielkimi nakładami możemy naszą stronę rozbudowywać o kolejne funkcje albo całe moduły (np. rozszerzenie Woocommerce jest świetnym gotowym oprogramowaniem, dzięki któremu możemy uruchomić na naszej stronie sklep internetowy). W zasadzie co nie wymyślimy z takich w miarę standardowych rozwiązań, to znajdzie się gdzieś w bazie rozszerzeń Wordpressa. To daje ogromną swobodę w tworzeniu i przede wszystkim mocno obniża koszt rozbudowy strony. Są nawet całe serwisy internetowe (chociażby służące do publikowania ogłoszeń), które powstały na bazie Wordpressa. Najczęściej są one płatne, ale mimo to nadal dużo tańsze niż takie, które ktoś pisał by od podstaw.

Kolejną zaletą jest to, że skoro jest to otwarte i popularne rozwiązanie to prace przy stronie na Wordpressie możemy zlecić wielu różnym osobom. Na rynku jest spore grono specjalistów zajmujących się głównie Wordpressem i znalezienie programisty, który nie będzie miał problemów z rozbudową powinno być dosyć łatwe. Dodatkowo jeżeli chcemy zaoszczędzić nie musimy zlecać tworzenia wyglądu strony od podstaw. Można zamiast tego wykupić gotowy szablon stworzony dla Wordpressa. Jest sporo miejsc, gdzie można wykupić bardzo rozbudowane szablony, wysokiej jakości (tu należy podkreślić, że trzeba poświęcić sporo czasu na znalezienie dobrego szablonu). Dodatkowo dzięki społeczności, o której wcześniej pisałem można liczyć na spore wsparcie, gdy pojawi się jakiś problem.

Jeszcze jednym ważnym plusem jest to, że Wordpress jest łatwy do optymalizacji pod kątem pozycjonowania. Wystarczy zainstalować i dobrze skonfigurować jedną solidną wtyczkę i niemal gotowe. Podsumowując Wordpress to bardzo rozbudowane środowisko do budowy stron, dzięki któremu możemy sporo zaoszczędzić.
 

Wordpress - minusy:

Osobiście miałem spore doświadczenie z autorskimi rozwiązaniami i równie duże z Wordpressem i największą jego wadą jest wg. mnie kwestia bezpieczeństwa. Ponieważ jest to rozwiązanie popularne to przyciąga dużo osób, które znają go na wylot i potrafią włamać się do niego, wyrządzając następie różne szkody na stronie. Tak naprawdę ciągle trzeba go udoskanalać pod tym kątem, a w szczególności pilnować aktualizacji.

Te są kolejną wadą (nie do końca oczywistą). Aktualizacja kojarzy się zwykle z profitami, ale nierzadko jest niestety tak że po aktualizacji okazuje się, że jakieś elementy po prostu nie działają albo działają źle i cała strona przestaje funkcjonować. Zdarza się tak, że rozszerzenia o których pisałem po prostu nie współgrają z najnowszą wersją. Czasami można taki problem bardzo łatwo rozwiązać, a czasami wiąże się to z wieloma godzinami pracy osoby, która obsługuje naszą stronę. Rozszerzenia są w zasadzie takim "wąskim gardłem" Wordpressa, bo potrafią być też przyczyną włamania - słabe i nieaktualne wtyczki mogą mieć różnego rodzaju luki.

Kolejną wadą Wordpressa, która mocno obniża jakość stron jest szybkość działania. Strona na autorskim oprogramowaniu jest zazwyczaj szybsza - zarówno od strony klienta, jak i przy operacjach w samym panelu zarządzania. Wordpress jest po prostu dużo bardziej zagmatwany i rozbudowany od typowego autorskiego CMS'a i generuje całą masę zapytań do bazy danych czy serwera. Oczywiście można zrobić bardzo szybko działającą stronę na Wordpressie, ale z mojego doświadczenia klienci bardzo często decydują się na szablony - i tutaj pojawia się problem. Szablony bardzo ładnie wyglądają (bo są to często płatne szablony "premium", sprzedawne masowo) i mają całą masę funkcji. Niestety nie dba się tam o optymalizacje pod kątem szybkości działania. Strony Wordpressowe na szablonach potrafią na standardowym serwerze (w szczególności na tanich serwarach LiteSpeed) bardzo odstawać jeżeli chodzi o prędkość działania. Typowa strona na autorskim CMS'ie najczęściej wczytuje się w ciągu sekundy czy dwóch. W przypadku WP i słabych szablonów ten czas może wydłużyć się dwukrotnie, a widziałem przypadki takie że nawet parokrotnie. W dodatku bardzo trudno było te strony potem przerobić tak aby działały szybciej. To poważny minus moim zdaniem, bo każda sekunda opóźnienia to mniejsza ilość klientów - niektórzy nie mają cierpliwości do wolniejszych stron. Ta szybkość powiązana jest też z tym, że Wordpress jest bardziej rozbudowany. Jest w nim tak naprawdę cała masa funkcji czy ustawień, których zwykły użytkownik nie potrzebuje. Przez to nie zawsze jest on intuicyjny i przyjazny w użyciu. Dużo większa złożoność powoduje niestety więcej problemów.
 

Autorskie rozwiązania - plusy:

Przejdźmy teraz do stron uruchamianych na autorskim oprogramowaniu - tworzonych często od podstaw. Niewątpliwym plusem jest tutaj prostota użytkowania. Obsługa takiej strony w CMS'ie jest niebywale prosta, bo zawiera on tylko te funkcje, które potrzebne są danej stronie. Nie sposób się w nich pogubić. W naszym autorskim CMS'ie tak naprawdę nie potrzebna jest żadna instrukcja. Klienci intuicyjnie wiedzą co należy robić po zalogowaniu.

Kolejnym i chyba najważniejszym plusem jest szybkość działania. Tak jak pisałem - taka strona potrafi działać dużo szybciej. Dzieje się tak, dlatego że strony pisane od podstaw na autorskim oprogramowaniu są bardzo dobrze zoptymalizwane (oczywiście są wyjątki) i mają tylko to co potrzebne. Nie działają w tle różne mechanizmy, których nie potrzebujesz, nie ma tam wtyczek, które same w sobie potrafią być mocno zagmatwane, bo tworzone są często przez amatorską społeczność Wordpressa.

To co uruchamiane jest na autorskim oprogramowaniu jest niejako szyte na miarę, więc jesteś w stanie dostać dokładnie to co chcesz. Potem jeżeli stronę chcesz rozbudować to niemal wszystko jest do zrobienia - Wordpress też ma duże możliwości, ale jest mimo to trochę ograniczony. Czasami może być tak, że wykonawca strony w Wordpressie poinformuje Cię, że dana funkcja będzie działała trochę inaczej, bo inaczej wymyślił ją autor jakiejś wtyczki, a przebudowa jej to bardzo dużo pracy. W autorskim CMS tego problemu nie ma, ale pamiętać trzeba że wiele rzeczy tworzy się od podstaw.

Ostatnim atutem autorskich rozwiązań jest wyższy poziom bezpieczeństwa - nawet jeżeli taki CMS nie został dobrze zabezpieczony. Skąd taki wniosek? Autorskie rozwiązania bardzo często tworzone są na potrzeby mniejszego grona odbiorców, czasami nawet tylko pod kątem jednego projektu. Nikt więc nie wie jak działają i raczej nie znajdzie się nikt komu będzie się chciało takiego autorskiego CMS'a rozpracowywać i próbować się do niego włamać - oczywiście pod warunkiem, że nie jest on całkowicie "dziurawy" i nie obsługuje bardzo popularnego projektu. Nie ma tu oczywiście żadnej reguły, ale z mojego doświadczenia - miałem kilka nieprzyjemnych sytuacji ze stronami na oprogramowaniu open source i ani razu włamania do autorskiego CMS'a.
 

Autorskie rozwiązania - minusy:

Główną wadą autorskich rozwiązań jest to, że są droższe. Być może samo uruchomienie strony z autorskim CMS'em będzie nawet w tej samej cenie, ale jeżeli wymyślisz np. nową funkcję - niech to będzie możliwość rejestracji czy logowania klienta - to będzie ją trzeba często stworzyć od nowa, co będzie bardziej kosztowne niż użycie jakiejś wtyczki w Wordpressie. Oczywiście to tylko przykład. Czasami programiści korzystają z różnych wzorców, ale mimo to wszystko co autorskie wiąże się z większą ilością pracy i większymi kosztami. W tym momencie warto zwrócić uwagę na to, że te rozwiązania mają tylko to co potrzebne w danym projekcie. Często nie ma w nich żadnych rozszerzeń, albo jest ich bardzo mała ilość.

Kolejnym minusem jest dłuższy czas realizacji i modernizacji. To oczywiście wynika z tego o czym pisałem wyżej. Pisanie czegoś od podstaw, czy inne prace które wymagają grzebania w kodzie strony są czasochłonne.

Ostatnim i czasami uciążliwym minusem jest to, że oprogramowanie autorskie trochę ogranicza klienta. Jakąkolwiek rozbudową najlepiej aby zajmował się autor, bo tylko on dobrze zna działanie wszystkiego. Osobie z zewnątrz może być trudno zorientować się jak wszystko zostało zrobione i tym samym trudno jej będzie cokolwiek zmienić. Oczywiście dobrze napisane oprogramowanie to takie, które każdy może rozbudować, jednak bardzo często twórcy stron nie chcą podejmować się zmian w tego typu projektach.

Podsumowanie:

Jak widać mamy trochę plusów i minusów obu rozwiązań i trudno się w tym wszystkim połapać i podjąć właściwą decyzję. Postaram się teraz podzielić moimi osobistymi doświadczeniami. Jeżeli ktoś się mnie pyta na czym lepiej postawić stronę, co ma wybrać to udzielam prostych wskazówek, które są niejako podsumowaniem wszystkiego co napisałem.

Kiedy użyć autorskiego CMS'a:

Jeżeli planujesz uruchomić niedużą stronę, która rzadko będzie rozbudowywana - postaw ją na autorskim CMS'ie. Zyskasz dzięki temu, bo strona będzie szybsza, wygodniejsza w obsłudze i bezpieczna. Kolejną opcją jest sytuacja, w której Twoja strona jest bardziej rozbudowana, nie jest (czy też nie będzie) czymś standardowym i wiesz że co jakiś czas trzeba będzie wprowadzać w niej dosyć nieszablonowe modyfikacje. Wtedy lepiej wybrać autorskie rozwiązanie. Zmiany będą oczywiście kosztowały, ale tylko tak unikniesz większych problemów. Jeżeli natomiast masz do czynienia z projektem bardzo rozbudowanym lub bardzo unikatowym, gdzie jest potrzeba stworzenia wielu nietypowych funkcji to tutaj także najlepiej sprawdzą się autorskie rozwiązania.

Kiedy użyć Wordpressa:

Jeżeli chcesz uruchomić niedużą stronę, gdzie zmiany i rozbudowa będą częste i w dodatku o standardowo działające funkcje oraz (podkreślając) zależy Ci na oszczędnościach - wtedy Wordpress będzie idealny. Tak samo w przypadku większej, dosyć często rozbudowywanej strony. Jeżeli usatysfakcjonują Cię standardowe rozwiązania i nie muszą być jak to mówię szyte na miarę + oszczędność jest mocno istotna - tylko Wordpress. Ostatnią sytuacją, w której zalecam Wordpressa są całkowite cięcia kosztów i nieduża standardowa strona. Jeżeli nie zależy Ci na szybkości, bezpieczeństwie, wygodzie użytkowania etc. a najważniejsza jest cena, weź w takiej sytuacji stronę opartą o Wordpressa. Możesz wtedy skorzystać także z gotowych szablonów, które mocno obniżą cenę za stronę.

Autor: Łukasz Brzostek